Voorbereiding road trip door Andalusia!
De voorbereidingen voor onze volgende trip zijn volop in gang.
We (Roy, Allette en ik) vliegen op 8 oktober om 5 uur 's ochtends (ja, je moet wat over hebben voor een volle eerste dag) naar Malaga. Daar halen we onze huurauto op en rijden langs de Costa del Sol naar onze eerste overnachting inAlmunecar. Een pareltje met zwembad en een prachtig uitzicht over de bergen. We trappen rustig af en gaan genieten van de lokatie.
De volgende dag vervolgen we onze weg naar Granada. We maken een stop bij de Siera Nevada voor een hike inclusief een hangbrug over een diepe kloof (nu maar hopen dat de hoogtevrees geen roet in het eten gooit)
In Granada verblijven we twee nachten en we hebben een mooie centrale plek waar we overnachten. Daar gaan we o.a. het volgende doen: Mirador de san Nicolas: uitzichtpunt over stad en Alahambra, Moorse wijk AlbaicÃn (waar we ook verblijven) en naar Alhambra.
We vervolgen onze weg naar Cordoba of via de kalifaat route of via een National Park. In Cordoba overnachten we in het centrum en gaan o.a. naar deMezquita,Capilla de San Bartolomé enSinagoga de Córdoba (werelderfgoedlijst van Unesco)
We vervolgen onze weg naar Ronda voor een twee relaxte dagen. Er staan een aantal zaken op het programma o.a.:Mirador de Ronda,Kloof Tafo de Ronda.
Op naarVejer de la frontera. We gaan o.a. naarCastillo de la Vejer de la Frontera enLa Cobijada.
Via Cadiz en NP Donana vervolgen we onze weg naar Mazagon. Diverse zaken op het programma als o.a. de boulevard in Cadiz die doet denken aan de Malecon van Havana.
Onze laatste dagen brengen we door in Sevilla. Daar is zoveel te zien en te doen:Las Setas / Metropol Parasol,Casa de Pilatos,Alcazar (UNESCO werelderfgoed) Moors paleis,Plaza de España en vele andere dingen.
Ik heb er zin in. Mooie dingen zien, elke dag tapas eten.... is het al 8 oktober....
Cuba: Dag 08/09 Santa Clara – Varadero – Amsterdam
Vandaag staan we vroeg op, omdat we helemaal terug moeten rijden naar Varadero. We pakken de koffer zo goed mogelijk in en lopen dan naar de ontbijtruimte. We moeten nog even wachten eer we naar binnen mogen. Een zwerfkatje klimt tegen mijn benen op om aangehaald te worden. Zo lief. Handjes wassen en daarna ontbijten. Dat ging er wel in, maar daarna begonnen de darmen toch weer op te spelen. Ik had mijn eigen pillen een paar dagen eerder weggeven, dus moest ik bietsen voor een imodium. Gelukkig had iemand er nog een paar. Laatste spullen in de koffer en op naar de bus.
Volgens het programma zouden we de ochtend doorbrengen in de Santa Clara. Werkelijkheid: om 8 uur in de bus. De Cubaanse landschappen vliegen aan ons voorbij en rond half 11 stoppen we weer bij het kleine dierentuintje voor een koffie en plaspauze. En dan gaan we weer onderweg. Een paar creatieve dames hebben op de melodie van guantanamera een afscheidslied voor Igor en Eduardo geschreven. Een mooi koor dat lekker vals zong en Igor die er best een beetje emotioneel van wordt. Langzaam naderen we Varadero en zit het er echt bijna op. Een groot deel van de groep heeft een verlenging geboekt en gaan nog een paar dagen op het strand liggen. Op het vliegveld nemen we afscheid van elkaar. Dikke knuffel voor Igor en Eduardo en op naar Nederland.
Koffers ingecheckt en nog even naar buiten. Dan gaan we door de douane en hebben nog even tijd voor we kunnen boarden. Ik haal toch nog een fles rum en we kopen nog magneetjes. Als we in het vliegtuig stappen, kunnen we gaan zitten waar we willen. We vliegen namelijk eerst nog Cancun, Mexico. Het lijkt wel of we een ander vliegtuig hebben dan op de heenreis, want we hebben iets meer beenruimte. In Mexico mogen we tijdens het bijtanken in het vliegtuig blijven zitten. We zoeken onze ‘echte’ plaatsen op en maken ons op voor de lange vlucht naar huis.
Op schiphol nemen we afscheid van de meevliegers en nu zit het er echt op.
Nawoord: ik heb genoten van deze vakantie, maar de rondreis viel erg tegen. De omschrijving van de rondreis spiegelde alles iets anders voor dan wat het was en die ons deed geloven dat we de dingen die beschreven stonden ook daadwerkelijk zouden bezoeken in plaats van langslopen. Dat de weg kapot en waardoor twee keer drie en half uur moesten omrijden was overmacht, dat het rum museum te vol was ook. We hebben aan Cuba gesnuffeld in plaats van geroken en of geproefd.
Gaan we terug: ja zeker. Maar dan zelf. Cuba heeft zijn eigen airbnb systeem, Casa Particular, waarbij je bij de mensen thuis een kamer huurt en vaak ook kan eten. Beter voor de Cubaanse economie. We willen nog een paar dagen door Havana zwerven, want we hebben daar veel te weinig gezien. We willen naar de diverse musea die niet op het programma stonden of zijn overgeslagen. We willen een middagje rondstruinen in Pinar del Rio. Misschien meer richting het Oosten van het land. Dus nu de leuke taak om zelf een rondreis samen te stellen en mijn Spaans op te krikken, zodat we ons zelf kunnen redden indien iets niet goed gaat. Mooi vooruitzicht!
Cuba: Dag 07 Topes de Collantes - Sancti Spiritus - Santa Clara
We zouden vandaag eerder kunnen ontbijten vanwege de vervroegde check out, maar als we bij de ontbijtzaal komen, zijn zij nog druk bezig om alles klaar te zetten. De deuren zouden om zeven uur open gaan, maar bleven gesloten. Jut van Juul begint aan de deur te trekken wat niet in dank wordt afgenomen door de mensen die er werken. Als de deur eindelijk open gaat, wordt er ook geklaagd bij Igor over het gedrag van Jut. We nemen snel het ontbijt tot ons, ik pik nog wat vlees mee voor de honden buiten en zorgen dat we om kwart voor acht bij de bus zijn. Om acht uur rijden we weg. We hebben dus weer een lange reis voor de boeg. Nu kunnen we zien wat Eduardo twee dagen geleden in het donker heeft gereden en ons respect groeit. Het uitzicht is prachtig, dus daar genieten we weer extra van. Als we aankomen in Sancti Spiritus gaan we eerst naar de Yayabo brug. Deze is gemaakt van terracotta stenen en zo’n 200 jaar oud. Daarna wandelen we naar het stadscentrum waar we vrije tijd krijgen. Allette en ik gaan op zoek naar een supermarkt. We vinden een kleine en de inhoud valt ons tegen. Langzaam lopen we naar het plein waar we elkaar weer zouden ontmoeten. We gaan op een terrasje zitten bij een hotel en ik bestel een cola en krijg echte coca cola. Heerlijk in vergelijking met de Cubaanse cola. Igor komt ook bij de groep en heeft een traktatie. Guavepasta met kaas. Men, dat is lekker. Het is eigenlijk een hapje dat voornamelijk aan kinderen wordt gegeven als snack. Als we weer compleet zijn, stappen we weer in de bus op weg naar Santa Clara. Als we daar aankomen, gaan we eerst lunchen. Daar zijn we niet blij mee, want we weten hoe lang de lunches kunnen duren en het is al bijna twee uur. Vanmiddag staat namelijk het mausoleum op het programma en deze sluit om vier. Allette en ik bestellen een pizza voor ons samen. Het duurde en duurde en Allette gaat samen met Dorien nog even een blokje om. Ik had mee moeten gaan, want het bleef duren. Eindelijk waren de pizza’s er. Aardig, maar niet super lekker. Nadat we allemaal betaald hadden en we weer in de bus zaten stond de kleine wijzer op de vier en grote wijzer stond bijna op de twaalf. Om een minuut over vier stonden we voor de deur en God zij dank mochten we nog naar binnen. Eerst gaan we naar de ruimte waar de diverse kleine lichaamsdelen worden bewaard van revolutionairen waar onder Che Guevara. Daarna gaan we naar een klein museum waar o.a. persoonlijke eigendommen van Che Guevara worden tentoongesteld. Veel foto’s en geschiedenis. We vervolgen onze weg naar de andere kant van het mausoleum waar een enorm groot beeld van Che staat. Igor vertelde wat meer over de laatste dagen van deze Cubaanse held.
Daar gaan we naar het het monument van de Tren Blindado. Ook al hadden we hier kaarten voor, we zijn te laat en het is gesloten.
Bron: wikipedia
In de laatste decemberdagen van 1958 vochten de Revolutionaire Troepen vanChe Guevarahier een beslissende slag uit met de manschappen van dictatorFulgencio Batista, die een gepantserde trein (Tren Blindado) naar Santa Clara had gestuurd om zijn troepen te ondersteunen. De trein werd nabij het station van Santa Clara met een bulldozer tot staan gebracht, de lading wapens kwam in handen van El Che en zijn mannen, en de overwinning van de Revolutie was een feit. In de vroege uren van nieuwjaarsdag 1959 ontvluchtte Batista de hoofdstadHavana, nadat ookSantiago de Cubagevallen was. Een paar dagen later trok Che metCamilo CienfuegosHavana binnen, op 8 januari 1959 op de voet gevolgd doorFidel Castro.
We lopen wat rond en nemen foto’s en video’s. Dan lopen we gezamenlijk door de stad naar het Parque Vidal. Onderweg schiet ik een mooi stukje film, typisch Cubaans straatje, ondergaande zon en dan komt er net een oldtimer voorbij rijden. Yay. Het is een heerlijke wandeling en daarna nemen we nog wat Cubaans leven tot ons terwijl op een bankje in het park zitten. Er is een wagentje voor de kleintje die door een geit wordt voortgetrokken. We kijken naar de mensen en de omgeving. Dan komt Eduardo ons halen en worden we naar het laatste hotel gebracht. Even buiten het centrum komen we terecht in een kleine ecologische oase. Op het terrein staat allemaal rode ronde hutjes. Er lopen kippetjes rond en het is allemaal ruim opgezet. Eerst krijgen we onze welkom cocktail bij de bar wat eigenlijk alleen sinaasappelsap.
We hebben een mooie kamer op de begaande grond. Een klein deel van groep gaat met Igor naar een buffet restaurant en de rest besluit de avond door te brengen bij de bar. Het is immers alweer onze laatste avond. We chillen eerst nog wat op onze kamer en lopen daarna naar het bargedeelte bij de ingang. Er zaten al paar van onze groep te genieten van een drankje. We gaan erbij zitten en trappen af met een pina colada. De volgende wordt toch echt weer een Cubata. Ondertussen komen er ook wat mensen bij ons zitten die wel zijn wezen eten. We worden nog getrakteerd op een heuse Cubaanse dansshow. Oh, we hebben zo genoten. Dorien heeft vanmiddag een sigaar op straat gekocht voor 10 cent en Erik besluit deze te gaan roken. Het blijkt een enorme pretsigaar te zijn, want binnen de kortste keren liggen we helemaal in deuk. Geweldige afsluiting van deze vakantie. Teruglopend naar de kamer kijken we nog even naar de prachtige sterrenhemel. Dan blijken een kamergenoot te hebben in de vorm van een kikker. Hoewel ik die nacht regelmatig op het toilet heb gezeten, ben ik hem gelukkig niet tegen gekomen. Helaas gunden mijn darmen mij geen nachtrust.
Cuba: Dag 06 Topes de Collantes
Ik sta, ondanks menig Cubata, uitgerust op en Allette heeft wederom een slechte nacht gehad. De combinatie Cuba en goed slapen gaat niet op voor haar. Als ik naar buiten ga, zie ik Dorien in paniek. Haar rugzak ……. No worries, ik heb hem. Na het douchen, lopen we naar de eetzaal. Het ontbijt is goed. Vandaag gaan we de Rambo tour doen. We worden opgehaald door twee Russische 6x6WD legertrucks. Eduardo heeft vandaag een dagje vrij en Igor ook, maar gaat wel met ons mee. Als we bij de verzamelplaats komen, staan de trucks er al. Natuurlijk moeten we op de foto met de truck. We krijgen een andere gids voor vandaag en ook hij spreekt heel goed Nederlands. Hij weet ook leuke Nederlandse uitdrukkingen in zijn verhaal te verwerken. Als we compleet zijn, nou ja minus 2 :-( , de eerste gevallen van buikloop zijn er, gaan we op pad. Wat je van oude trucks kan verwachten, het hobbelt en het stinkt enorm. (wij reden achter de andere truck) Maar het uitzicht is fantastisch (hebben we gister niets van meegekregen in het donker). Wat is het hier mooi. We rijden langs en door kleine dorpjes. Het is heel erg groen. Na een klein uurtje stoppen we en de reisleider (sorry, ik ben zijn naam vergeten) vraagt of we allemaal gaan wandelen. Iedereen roept ja. Met ongeloof zegt hij: hebben we echt 100%? Het eerste stuk is vlak. We krijgen uitleg over bananenbomen en koffieplanten. We horen veel vogels en zien er hier en daar een paar. Dan wordt het pad wat blubberiger en krijgen we te maken met hellingen en dalingen. Na een klein uurtje lopen, komen we uit bij de waterval. We nemen foto’s en maken ook een groepsfoto. We gaan weer verder. Up and down, up and down. Dan komen we bij het gedeelte waar de echte Rambo’s opstaan. Een stuk door rivier. Allette en ik gaan dit niet doen, maar er is toch nog een groepje die wel zo stoer is. Er is 1 iemand die twijfelt. Hij wil niet dat iemand zijn zware rugzak moet tillen. We weten hem uiteindelijk over te halen om het wel te doen met: wat is de kans dat je hier ooit nog eens terug komt om dit te ervaren? Hoe kijk je terug, wetende dat je dit niet gedaan hebt, omdat je niet wilde dat iemand met jouw rugzak liep te zeulen. Hij doet het! De rest van de groep volgt de echt Rambo’s vanaf het pad. Het laatste obstakel dat zij moesten nemen, was een sprong van een kleine waterval. Terwijl de rest van de groep toekeek en foto’s nam, sprongen de helden 1 voor 1. We waren weer compleet en volgens onze ‘nieuwe’ reisleider moesten we nog twee ‘Cubaanse’ kilometers. De rest van de wandeling was best zwaar. Het pad was smal, modderig, we moesten klimmen en dalen. Ik heb respect voor sommige in de groep die niet goed te been waren en toch de wandeling goed tot een einde brachten. Met een beetje klagen, maar daar zijn we Nederlanders voor. Uiteindelijk kwamen we bij onze oase, het eindpunt! Hier konden we lekker zitten, even plassen en eten. De lunch bestond uit een broodje of pasta. Ik kies voor een bord pasta met een biertje. Geloof me, dat smaakte heerlijk na deze pittige wandeling. Ik begrijp nu ook de opmerking van onze reisleider aan het begin: hebben we echt 100%? Daarna klimmen we weer in de legertrucks en rijden we naar een Cubaans koffie tentje. Hoewel ik snak naar een goede kop koffie, sla ik even over. Ook mijn darmen beginnen op te spelen. Ik ben niet de enige. We maken een kleine wandeling in de koffie tuin, wat niks voorstelt. Daarna gaan we terug naar het hotel. Eerst een get together in de lobby over het programma van morgen. De weg is nog steeds niet berijdbaar. We opperen om Sancti Spiritus te laten voor wat het is en direct naar Santa Clara te rijden. Igor wil daar niks van horen. We gaan gewoon eerder op pad. Ik spreek Eduardo nog even en in plaats van de vrije dag die we dachten dat hij had, heeft hij de hele dag aan de bus gewerkt. We komen in onze kamer en vinden een nieuw briefje van dame die de kamers schoonmaakt. Dit keer in het Nederlands. Zo attent. Even chillen en dan naar de vreetschuur. We zitten deze avond met de hele groep aan 1 tafel. Gezellig.
Het eten is vanavond niet lekker. Het is lauw en flauw. Iemand in onze groep wilde graag een fles rode wijn bestellen. Terwijl de ober de fles laat zien aan de dame, komt er een eikel van man langs die tegen de ober aan loopt, waardoor hij de fles laat vallen. Een grote bende, witte broek onder rode wijn. De eikel loopt gewoon door, alsof er niks gebeurd is. Serieus, hoe egoïstisch kan je zijn? We vragen bij Igor na of de ober deze fles wijn zelf moet betalen. Indien zo, dan leggen wij per persoon wel een CUC neer om de fles te vergoeden. Maar dat was niet het geval. Nadat we klaar zijn met eten, verzamelen we ons in de lobby. Ons plekkie van gisteravond is overgenomen door een groep Duitsers. We gaan aan de andere kant zitten en pakken alle stoelen die los en vast zitten. Even later komt Igor en hij biedt ons danslessen aan. Minuten later staan we met z’n allen te dansen op o.a. Guantanamera! We lachen, dansen en drinken. Vanavond bijtijds naar bed, want we vertrekken vroeg.
Cuba: Dag 05 – Cienfuegos – Trinidad - Topes de Collantes
We zijn vroeg wakker en we krijgen eindelijk iets mee van de zonsopgang, hoewel deze niet noemenswaardig is. Vanuit onze kamer kunnen we het dakterras op en we zien Cienfuegos liggen. Er komt een groot schip voorbij, maar daar we geen idee hebben waar de zee is, is het moeilijk te zeggen of hij binnenkomt of vertrekt. We zien mensen rennen voor de bus om naar het werk te gaan. Na het douchen en alvast inpakken van de koffers gaan we naar beneden om te ontbijten. Grote ruimte, veel Duitsers, ontbijt was goed. Wederom zitten we allemaal om negen uur in de bus en vertrekken we naar Palacio del Valle. Eerst bezoeken we het hotel waar we oorspronkelijk zouden logeren. Oh Igor, had dit nou niet gedaan. Prachtig hotel. We lopen daarna door de tuin naar de kust. Dan bezoeken we Palacio del Valle.
http://www.cienfuegoscity.org/cienfuegos-city-arch-valle-palace.htm
Een prachtig paleis uit 1917. Helaas gaan we alleen naar de dak. We beklimmen de trappen en hebben daarna op de dakterras een prachtig uitzicht. Igor vertelt de geschiedenis, wij luisteren en maken foto’s. Daarna weer naar beneden en de bus in richting het centrum van Cienfuegos.
Igor vertelt wat en daarna krijgen we vrije tijd. Allette en ik gaan op souvenirjacht. We lopen een kleine binnenplaatsje op en struinen de kraampjes af. Onze blikken gaan tegelijkertijd uit naar beeldjes van muziek makende mensen. We kopen allebei een trio uit dezelfde serie en hoeven niet eens af te dingen. We krijgen automatisch korting. Bij een ander kraampje koopt Allette nog een ander beeld. Bij de bank probeer ik te pinnen, maar dat lukt helaas niet. We lopen een ander winkeltje binnen en daar koop ik een Cubaanse bongo. We struinen nog wat verder en zien dan een zijstraatje met allerlei kraampjes. Daar lopen we ook nog even in. Daar vinden we Cubaanse koppies en we nemen allebei een man en een vrouw mee. Ook hier krijgen we automatisch korting.
Om half twaalf moesten weer terug zijn bij de bus en ik realiseer me dat ik nog geld moet halen. Ik vraag aan Igor of ik dat in Trinidad kon halen, want ik wilde niet dat de groep op mij moest wachten. Helaas was er geen mogelijkheid en ik moest hier naar de bank. En daar stond me een rij. Vijf minuten later kwam er nog iemand van de groep bij me staan. Uiteindelijk na 25 minuten waren we aan de beurt. Met CUCjes en vol verontschuldigingen kwamen we terug bij de bus. Op naar Trinidad. Daar verheugen we ons enorm op. Na anderhalf uur kwamen we aan de stad.
We stapten uit bij een school waar op dat moment de kinderen een middagdutje deden. Schattig om te zien. We lopen door de straatjes van het centrum en Trinidad is een totaal andere stad dan dat we tot nu toe gezien hebben. Kinderkopjes op de grond, geen stinkende auto’s. We lopen eerst even naar binnen bij een museum waar een toren is, die we laten gaan beklimmen. Dan laat Igor nog wat andere zaken zien en lopen we daarna met de groep naar de Canchánchara bar. Hier moeten we ons straks weer melden. De meesten gaan op pad en wij blijven met een klein groepje zitten en bestellen de beroemde cocktail genoemd naar de bar. Deze bestaat uit rum (Havana club), honing en limoen sap. Terwijl we wachten beginnen twee mannen Quantanamera te spelen en we zingen en hummen mee. Dan een rondje met de pet. Vervolgens vraagt 1 van de mannen een vrijwilliger. Een dame uit de groep gaat ervoor en leert hoe ze moet dansen met een bord op haar hoofd. Er komen allerlei muziek instrumenten bij (waaronder een onderkaak van een paard) en al snel is bijna de hele groep aan het dansen en / of een muziekinstrument aan het bespelen. Ondergetekende is aan het filmen :-) Ondertussen zijn de cocktails gearriveerd. Het is lekker, maar niet mijn drankje. Als we uitgedronken en uit gedanst zijn, gaan Allette en ik op pad.
We lopen het centrum uit en wandelen door de achteraf straatjes. Wat is het hier mooi en hoe anders is het leven hier. Een slager waar bij het vlees gewoon open en bloot in de zon ligt zonder raam. Hier en daar kunnen we naar binnen gluren. Mensen die op een stoepje zitten, de dieren. Een vrouw vraagt me om een pen. Gelukkig heb ik er 1 in mijn rugzak zitten. We maken foto’s en filmen. Ook worden we door een man aangesproken en hij vraagt waar we vandaan komen. Uit Nederland. Hij begint allerlei plaatsen aan te halen die een gemiddelde Cubaan niet hoort te weten. Blijkt dat deze meneer de atlas bestudeert. Dan lopen we weer terug naar het centrum. Als we even gaan zitten, zie ik weer een hondje en moet er even aan toegeven. Het is een hete dag en ik geef het hondje wat water. Daarna kopen we koud water en een blikje cola. We lopen via Plaza Mayor (waar onze voorvaderen rijk zijn geworden door het handelen in slaven) naar Placio Cantero. (nu museo Historico Munticipal) We bekijken het museum en gaan dan in de rij staan om de toren te beklimmen. Het is een steile klim, maar zo de moeite waard. Wat een prachtig uitzicht over de stad. Allette maakt foto’s en ik film. We klimmen weer naar beneden en lopen langzaam naar Canchánchara bar, want het is bijna half 5. Er zijn al meerdere van de groep aanwezig. Eenmaal compleet lopen we terug naar de bus. Dag Trinidad, ik hoop met heel mijn hart dat ik hier nog een keer terug mag komen en dan wat langer.
Op naar de bergen. Oorspronkelijk zou het ritje 3 kwartier duren, maar de weg van Trinidad naar Topes de Collantes is kapot en onze bus is net te groot om hier langs te kunnen. We moeten om rijden en dat duurt maar liefst drie tot drie en half uur. We gaan snel op weg. Terwijl het begint te schemeren, krijgen we ook nog een enorm plensbui. Arme Eduardo. Igor had het al eerder gezegd dat Eduardo een van de beste chauffeurs was en vanavond heeft hij dat meer dan bewezen. Hij heeft deze weg maar een 1 of 2 keer eerder gereden en toch weet hij ons in het pikkedonker, zonder een onveilig gevoel, met drie uur bij het hotel af te zetten. Het was een lange rit. We lopen naar de lobby van het hotel en krijgen wederom een Cuba Libre. De sleutels worden verdeeld en we lopen naar onze kamer. Dit was vroeger een legerfaciliteit. Onze kamer is super ruim, schoon en er ligt een heel lief briefje van de dame die de kamer heeft klaar gemaakt. Daarna lopen we naar het restaurant (buffet) om te gaan eten. Er is veel keuze, maar het smaakt flauw en is lauw. Maar we hebben trek, dus het smaakt wel. Lekker koud biertje erbij. Na het eten gaan we terug naar de lobby met een vrij grote groep. Op Cuba zijn er twee soorten bier. Cristal, lekker fris en licht en Bucanero, wat donkerder en sterker. En je hebt Cuba Libre en Cubata. De eerste voor de dames, de tweede voor de heren. Zowel voor het bier als de rum cola. Nu vond ik Bucanero al lekkerder dan Cristal, dus vanavond gaan we de Cubata proberen. Ja, deze is veel lekkerder dan een Cuba Libre. Het recept is hetzelfde: rum, limoen en cola. Maar de rum in de Cubata is zeven jaar oud. We zitten met z’n allen in een kringetje en komen al kletsend de avond door. Onder het genot van de Cubata. Wat ook handig is om de barkeeper twee CUCS te geven bij de eerste bestelling. Hij maakt de drankjes net iets sterker dan voorheen. Uiteindelijk zijn we nog met een klein groepje over. Allette was al naar de kamer. Moeten we naar bed, ja, we moeten naar bed. Iemand heeft zijn/ haar rugzak laten staan, die neem ik maar mee. Terug naar de kamer en ik hoef niet te vertellen dat ik heerlijk heb geslapen.
Cuba: Dag 04 - Punta Perdiz
Daar we gister onze koffer niet echt hadden uitgepakt, hoefden we er ook niet veel in te doen. We probeerden of we weer op de elfde etage konden eten, maar helaas, geen privilege kamer, dus geen privilege ontbijt. Dus we begeven ons naar de begaande grond en schuiven aan in een hele grote ruimte. Wow, dit hadden we gister moeten doen. Koffie en thee kan je pakken, dus niet meer 3 kwartier wachten. Kwaliteit koffie wat minder, maar hee, je hebt het meteen. Ook hier was de keuze reuze. Niet zo luxe als boven, maar alles smaakte voortreffelijk. Daar we vroeg waren en pas om negen uur gaan rijden, kunnen we meerdere rondes doen. Wederom is de hele groep keurig op tijd bij de bus en vertrekken we klokslag negen uur. Vandaag gaan we via Montemar National Park naar Punta Perdiz en eindigen in Cienfuegos. Al snel komen we er achter dat we niet stoppen in het national park, terwijl de beschrijving van de rondreis dit wel vermeld. Niet eerder zijn we zo misleid door de beschrijving van een programma. We schieten Igor aan en hij legt uit dat er geen mogelijk is om te stoppen, daar het een rechte snelweg is en daarnaast begint het moeras. Geen plekjes om te wandelen. Hij regelt daarentegen dat we ergens anders stoppen voor de koffie en plas pauze. Een kleine ‘dierentuin’ met inheemse dieren, waaronder de Cubaanse boomrat. Het was leuk en zielig tegelijkertijd. De dieren in de volle zon en veel te kleine hokjes. Na drie kwartier vervolgen we onze weg naar Punta Perdiz. Rond de klok van enen stoppen we hier. Het hoogtepunt van onze vakantie. De hele middag niks doen, want er is niks te doen. Ja, snorkelen en laten we daar nu net niet van houden. Ik koop een all inclusief bandje en denk: laat de Cuba Libres maar komen. We lopen een rondje, ik haal een Cuba Libre, zitten even en besluiten dan toch even aan het lunchbuffet aan te sluiten. Lekker vis, zoete aardappelen en een gehakt prutje. Als we weer richting kust lopen, is ons plekkie in de schaduw weg en we gaan bij een ander stel zitten. We kletsen, drinken, lopen een beetje, ik probeer aantekeningen te maken van de afgelopen dagen voor het reisverslag. Ik loop nog even naar de kust naar het heldere blauwe water waar prachtige visjes zwemmen. Ik zie Jut en Juul zitten, de buitenbeentjes van onze groep. Zij hebben nog wat brood dat ze in het water gooien en de visjes worden gek. Mooi om te zien. Ondertussen lopen de klachten over het toilet op. Er is geen water om door te trekken en iedereen doet gewoon zijn/ haar behoefte. De vrachtwagen met water is namelijk niet komen opdagen. (Punta Perdiz is in the middle of nowhere) Igor loopt al snel met emmers water (uit de zee natuurlijk) om de toiletten schoon te spoelen. Jammer, de eigenaren daar niet aan hebben gedacht. We zijn blij dat deze middag toch nog relatief snel voorbij is gegaan. We stappen weer in de bus richting Cienfuogos wat best nog een eindje rijden is. Eindelijk zijn we er. We stappen uit de bus en willen onze koffers halen. Bij de koffers staan een paar mannen van het hotel en een begint te schreeuwen dat we weg moeten gaan. Pardon, mijn koffer. Maar hij blijft schreeuwen. We lopen maar met de rest van groep naar de lobby van het hotel. Duidelijk een ander slag hotel dan het eerste. Veel Cubaanse families die hier een kleine vakantie houden. We gaan zitten en krijgen weer een slappe Cuba Libre. Ondertussen worden de kamers geregeld. Het ene koppel na het andere koppel vertrekt met een sleutel naar boven. Wij zijn een van de laatsten en krijgen een kamer op een andere etage als de rest. We willen onze koffers pakken, maar wederom laat die schreeuwerige eikel het niet toe. We gaan naar boven en stappen onze kamer binnen. Wow!! Wat een uitgeleefde, stinkende en ranzige kamer. Ondertussen staat de schreeuwerige eikel met uitgestoken hand voor ons en wil niet vertrekken zonder fooi. Hij schreeuwt: MONEY!! We geven hem maar snel een CUC en oprotten. Dan staan we met zijn tweetjes in de kamer en kijken om ons heen. Wat doen we? Accepteren we deze ranzige kamer of gaan we Igor lastig vallen. We besluiten om eerst naar de derde etage te lopen om te kijken hoe de kamers van de rest van de groep er uitzien. Gelukkig staat er een deur open en kunnen we kijken. Het verschil is mega groot. Het stinkt niet, alles is mooi licht geschilderd, nieuwe bedden en beddengoed en een mooie schone badkamer. We besluiten om toch om een nieuwe kamer te vragen. Arme Igor kon weer gaan onderhandelen. Het duurde even, maar we werden naar de achtste etage gebracht waar we eerst de kamer bekeken. Deze zag er stukken beter uit dan de vorige en het tweepersoonsbed was groot genoeg dat we geen last van elkaar zouden hebben. We haalden onze koffers op, hadden nog een klein akkefietje met het openen van de deur en waren tevreden. We lopen weer naar beneden en melden ons bij de rest van de groep. Helaas vertrok de bus voor het avondeten al snel en wij hadden ons nog helemaal niet opgefrist en de adrenaline was nog sterk aanwezig. We besluiten om niet mee te gaan en dat was achteraf gezien een domme beslissing, want het was een geweldig restaurant met heerlijk eten. We drinken nog wat met de andere mensen die ook niet zijn meegegaan. Bier is ook twee bruine boterhammen en gaan bijtijds naar bed.
Cuba: Dag 03 Viñales vallei
Wederom weer vroeg wakker, ik heb goed geslapen, maar mijn kamergenote wil er maar niet aan. We gaan om kwart voor zeven naar de elfde etage waar al een groepje mensen staan te wachten. Om zeven uur gaat iedereen vlug zitten en begint met ontbijten. De bediening had hier geen rekening mee gehouden en kon de drukte niet handelen. Koffie en thee duurde erg lang, daar het uitgeserveerd werd. Na het ontbijt vlug terug naar de kamer, tanden poetsen en de laatste spullen in de koffer. We hebben namelijk voor vanavond nog geen hotel. (ik schreef het al eerder, Cuba is overboekt en ons hotel ook) Bepakt en bezakt, staan we allemaal ruim voor negen uur bij de bus. Applausje voor de groep. Eduardo laadt onze bagage in de bus en om vijf voor negen rijden we weg. Vandaag gaan we naar de Viñales vallei waar we een grot gaan bezoeken, bootje varen (de attractie voor menig rondreis), naar een historische wandschildering op een berg en naar een tabaksfarm. Eerst nog een gedeelte door Havana en we reden langs kasten van huizen. Communisme werkt alleen op papier en niet in het echte leven. Eenmaal buiten Havana kregen we mee van de natuur te zien. Na anderhalf uur rijden, stopten we een koffie en plas pauze bij en vreselijk toeristische plek. Gelukkig waren er hondjes en buffels om te aaien. Na een half uurtje gaan we weer onderweg. Na een tijdje rijden we door een geweldig mooi dorpje en eigenlijk wil iedereen hier wel stoppen om even aan het Cubaanse leven te snuffelen. Helaas rijden we gewoon door. Uiteindelijk komen we bij de grot aan. Het blijkt dat meerdere toeristengroepen tegelijkertijd zijn gearriveerd en de rij is erg lang. Mensen grijpen deze kans aan om even te plassen of om wat te drinken te halen. Na zo’n twintig minuten kunnen we de grot in. Het blijft natuurlijk een mooi natuurverschijnsel, maar ik ben al te vaak in dot soort grotten geweest. Na 5 a 10 minuten lopen, gaat iedereen een spleet in. Nu heb ik het niet zo op in een kleine ruimte staan met heel veel mensen. Ik besluit buiten op de groep te wachten. Na tien minuten blijkt dat de groep niet meer terug komt, omdat aan de andere kant in de spleet het bootje varen begint. Igor komt mij halen en we staan een uur en een kwartier te wachten op dat bootje. Eindelijk en dan ook eindelijk zijn we aan de beurt. Volverwachting stappen we in het bootje. We varen naar links en na 5 minuten keert het bootje om en varen we naar de uitgang. Hier hebben we eerst bijna 30 minuten buiten staan wachten, 75 minuten in de benauwde spleet. Tijd welbesteed. Niet. We worden de bus ingejaagd, terwijl we buiten de grot juist leuke souvenirtjes kunnen kopen. Ik word er een beetje chagrijnig van. Wegens de lengte van dit geweldige bezoek aan de grot, komt de tabaksplantage en fabriek te vervallen. We stoppen eerst nog bij de Historische schildering.
Hmm, een schilder aan de acid die eind jaren ’60 met felle kleuren dinosauriërs op een bergwand heeft geschilderd. ‘Echt’ de moeite waard voor een stop. We rijden terug richting Havana. Wederom door het leuke dorpje waar we niet stoppen. We gaan nog wel stoppen bij een uitkijkpunt en tevens kunnen we daar lunchen. Eenmaal daar is het uitzicht prachtig. We wandelen wat rond, terwijl de rest gaat lunchen. Ik heb het wel gezien en besluit een vloeibare lunch te gaan nuttigen. Uno Cuba Libre por favor. Heerlijk. Ook deze lunch slokt weer enorm veel tijd op. Zo ontzettend jammer. Bij het afrekenen word ik afgeleid en kom er later achter dat ik voor twee Cuba libres heb betaald in plaats van 1. We stappen weer in de bus en rijden met een noodgang terug naar Havana in verband met het avondprogramma. Igor reageert toch op het gemopper in de bus en regelt dat we nog een kleine stop maken bij een kleine tabaksplantage. Hij vertelt over het proces van het groeien en drogen van de tabaksbladeren. In de bus en Igor vertelt dat we terug gaan naar hotel Panorama voor de nacht. Voor niks de koffers gepakt dus. Eduardo weet ons keurig op tijd bij het hotel af te leveren. We krijgen een kamer op de eerste etage en is bijna identiek aan onze eerste kamer. Vlug omkleden voor vanavond. In het programma was een optioneel uitje: de Tropicana show en Allette en ik hadden thuis al besloten dat we niet meegingen. Maar gister opperde Igor een alternatief. Een uurtje met oldtimer door Havana cruisen en daarna eten en drinken bij Buena Vista Social Club.
https://nl.wikipedia.org/wiki/Buena_Vista_Social_Club_(groep)
Ja, daar wilde ik wel heel erg graag naar toe. Helaas had ik geen nette kleding bij me voor een avondje uit, maar zo goed mogelijk een outfit samengesteld. We snellen naar beneden en de cabrio’s staan al op ons te wachten. We gaan samen met Aad en Annemarie in de auto. Eerst een fotoshoot natuurlijk van ons bij de cabrio’s. Aad kiest de auto uit, de rode Chevy. Luid toerend rijdt de stoet weg. Aad voorin en de dames achterin. Je kan merken dat het oude auto’s zijn, want de vering is totaal verdwenen uit de achterbank. Zo goed als het kan, probeer ik te filmen, maar er is helaas te weinig licht. Na vijventwintig minuten stoppen we op Plaza de la Revolución. We strekken even vijf minuten de benen, nemen nog wat foto’s en ruilen van auto. We gaan nu in een crèmekleurige Plymouth rijden. Dit keer mag ik voorin. Armpje buiten boord en cruisen maar. Twintig minuutjes later worden we afgezet bij het theater. Een prachtig gebouw. We moeten nog even tien minuutjes wachten eer we naar boven mogen. Via 4 trappen klimmen we naar boven en iedereen geniet van de architectuur van het gebouw. We hebben een tafel vlakbij het podium (yes), maar het is allemaal erg krap. We krijgen een welkom cocktail en hebben ruime keuze voor het hoofdgerecht. Allette gaat voor de gebakken zwaardvis en ik ga voor de kreeft. Het voorgerecht is bonensoep die ik maar oversla. Dan komt het hoofdgerecht en ik heb gesmuld. De kwaliteit van het eten was echt subliem voor zo’n massa gebeuren. Ik was niet de enige, iedereen zat te genieten. Het dessert was kokospudding. Langzaam druppelt de zaal vol. Niet iedereen heeft het hele pakket inclusief eten. Om kwart voor negen dook er een pianist op het podium en gaf een kleine concertje. Om negen uur barst het feest los. Wil je een kleine impressie, click dan op onderstaande link (niet mijn filmpje en dit is de afsluiting van de avond)
https://www.youtube.com/watch?v=FclxHwCVdx0
We krijgen een uitgebreide introductie in het Spaans, daarna een welkom in diverse talen. Dan komt de eerste dame, begeleid door iemand, want ze was stekeblind. Ik genoot. De muziek is heerlijk, de artiesten hebben lol en passie. De jongste is 74 (geloof ik) en de oudste is 94. Na een paar nummers wordt het zitten aan de te krappe tafel te claustrofobisch en ik ga achter de tafel aan de bar staan. Dan kan ik ook nog even de heupen bewegen, want op deze muziek kan ik mijn lichaam niet stil houden. De artiesten van weleer passeren de revue en dan treedt er oud klein grijs mannetje op. Ik ben tot op het bot vertederd. Hij doet mij aan mijn opa denken. Later kwam ik hem in het publiek tegen en maakte een buiging voor hem die werd beantwoordt met een dikke knuffel. Ondertussen hebben meer mensen de tafel verlaten en staan aan de zijkant met de wiegende heupen. Natuurlijk duikt er een groep toeristen op voor het podium die na een aantal Cuba Libres denkt te kunnen dansen als Cubaan. Geweldig om te zien. Onze Igor gaat ook helemaal los op de muziek en heeft een top avond. De laatste zangeres was 94 jaar en wat heerlijk dat zij nog steeds kan doen waar ze van houdt (misschien ook wel voor de centen) De avond wordt afgesloten met, hoe kan het ook anders, Quantanamera. En dan is het voorbij. Wat was dit een geweldige avond. Terug in de bus genieten we nog na en dan snel naar bed.
Cuba: Dag 02: Havana
Ik heb een goede nacht gehad. Wel enkele keren wakker, maar dat hoort erbij. We zijn ver voor de wekker wakker en staan om 5 uur op. Hoewel je alleen in de lift niet mag roken, loop ik toch automatisch naar beneden en naar buiten. Het is fris en het waait nog steeds erg hard. We gaan douchen en melden ons even over zevenen op de elfde etage voor het ontbijt. Dit hoort bij de privilege kamer. We wisten niet waar we moesten kijken. Uitzicht op zee, een enorm uitgebreid buffet. We zoeken een tafeltje en lopen eerst even langs al het eten. Dit hadden we absoluut niet verwacht. Diversen soorten brood (inclusief bruin brood), scrambled eggs, bacon, diverse soorten kaas, ham, vers fruit, zalm en als je wilde zelfs een glas bubbels. Daar we pas om 9 uur vertrekken, kunnen we op ons gemak meerdere rondes doen. De koffie en thee smaakten prima. Dit is een goed begin van de dag. We melden ons om kwart voor 9 bij de bus. Bij het ‘strand’ staat een groep mensen zich op te warmen met yoga oefeningen. We grappen dat wij morgenochtend aan de bak kunnen. Klokslag 9 uur vertrokken we.
Eerste stop: sigarenfabriek in Havana. Ondertussen vertelt Igor nog de nodige zaken over de dingen die we onderweg tegenkomen. Bij de fabriek had hij helaas minder goed nieuws. Tassen en met name de camera’s mochten niet mee naar binnen. WAT!!! We verheugden ons juist op het nemen van deze foto’s. Maar goede toeristen als we zijn, laten we allemaal alles keurig netjes achter in de bus. Als we uitstappen, merken we in Havana zelf helemaal niks van de wind. We klimmen naar de eerste etage waar diverse dames het selectie proces toepassen. 1 dame (met sigaar in de mond) is zo fotogeniek dat Allette en ik elkaar met rollende ogen aankijken. De dames hier selecteren de tabaksbladeren op kwaliteit. De volgende etage is de rol afdeling en het ziet er gemoedelijk uit. De een werkt hard, de ander kletst, de volgende speelt wat met zijn/haar telefoon en weer een andere is wat aan het kletsen. De medewerkers hebben een quotum van 120 sigaren per dag. Wil je meer doen, kan dat. En wat ziet ons oog: een andere groep toeristen die wel foto’s neemt. GRRRR!! Na de nodige uitleg over de namen van de sigaren en de kwaliteit gaan we weer naar buiten. Allette sprint naar de bus om haar camera te halen en gaat weer naar binnen om alsnog wat sneaky foto’s te nemen. Ik observeer een beetje het straatleven en zie dat een dame van onze groep zich niet goed voelt. Ze loopt de kokshalzen en ik probeer haar een beetje op haar gemak te stellen. Ze was hier al een paar dagen en heeft waarschijnlijk iets verkeerds gegeten (of gedronken) Niet fijn! Missie ‘foto’ van Allette was gelukt en even later stappen we weer in de bus. Ik zie de eerste colibrie. Wat een klein pietje.
Plaza de la Revolución is onze volgende stop. Het plein wat diverse malen vol liep met miljoenen Cubanen wanneer Fidel een toespraak hield. Als ik het bekijk, is het moeilijk voor te stellen. Misschien moet ik eens googelen of er beelden van zijn. Wie weet krijg ik er dan er een gevoel bij. Voor mij was het een geasfalteerde plek waar aan de zijkant diverse oldtimers stonden. Ik loop het plein op en maak mijn filmpjes. Er gaat geen griebel over mijn grabbel door de geschiedenis, ondanks Igor’s betoog.
Volgende stop in de begraafplaats in Havana: Cementerio de Cristobal Colon. Terwijl Allette en ik de omgeving tot ons nemen, is de rest van de groep al binnen. We willen ons aansluiten bij de groep en de beheerder van de begraafplaats komt al naar ons: betalen, betalen. No, no. Al wijzende naar de groep. We hebben de helft van Igor zijn verhaal gemist. Dan krijgen we 20 minuten vrije tijd. Allette en ik gaan onze eigen weg.
http://www.cubalink.nl/havana-begraafplaatscolon/
De begraafplaats is zo groot en zo overweldigend en de bewakers proberen toeristen te versieren en als dat niet lukt een sigaret af te troffelen. We nemen foto’s en ik spot een Nederlands graf. Raar, zo midden in Havana. We melden ons later weer bij de groep en ik vraag aan Igor wat de reden is waarom er boven de grond wordt begraven. Mijn gevoel zegt dat grondwater hier geen probleem is. En toen kwam er een verhaal wat ik niet had verwacht. De overledenen worden in een speciaal houten doos voor twee jaar bewaard. Na twee jaar komt de familie terug en maakt de botten schoon en deze gaan in een doos ter grote van het grootste bot en die wordt dan weer in het familie graf bijgezet. Mocht het graf te vol raken, worden de oudere dozen naar een speciale afdeling gebracht om ruimte te maken voor de meest recente overledenen. We gaan ook naar een bedevaartsgraf. De legende is dat de moeder tijdens het baren van de dochter overleed en ook de dochter kwam te overlijden. De man had verzocht om de dochter te laten waar zij was overleden (tussen de benen van moeders). Toen de familie na twee jaar terug kwam om de botten schoon te maken, lag het kind in de armen van de moeder. Het graf ligt vol met bloemen en meerdere Cubanen brachten een bezoek een terwijl wij daar waren. Speciaal momentje.
Via de kerk lopen we weer terug naar de bus en gaan weer naar het centrum van Havana. We stoppen bij het museum van bij de revolutie, welke we niet gaan bezoeken :-(
Er staat een tank die door Fidel zou zijn gebruikt. Ook is er een stuk oude stadsmuur te zien. We gaan eerst naar Hotel Sevilla waar we gaan lunchen. De bedoeling is om de broodjes alvast te bestellen, dan een wandeling maken en als we terug komen, zijn de broodjes klaar. Er staat een groep mannen muziek te maken en Igor begint meteen te dansen. We bezoeken het toilet, wat een leuk toiletselfie oplevert. Daarna bestel ik wat te drinken en het broodje voor later. We gaan even in de prachtige lobby zitten, drinken wat en maken aanstalten om te gaan, maar de rest van de groep dacht daar anders over. Iedereen was uitgebreid aan het drinken en relaxen. Ook komen de eerste broodjes al door. We willen wandelen. Gelukkig is mijn Spaans goed genoeg om te vragen of ze het broodje voor me willen inpakken, zodat ik het later kan eten. We spreken met Igor een tijd af wanneer we weer terug moeten zijn en zodra mijn broodje arriveert, gaan we op pad. We lopen naar de Promenade welke is aangelegd door de Spanjaarden. Igor had verteld dat arme kinderen les krijgen van kunstenaars en toevallig zagen we een man een jongetje tekenles geven. We nemen foto’s, filmen en kijken onze ogen uit. Veel verkeer, mooie gebouwen, sommige in zeer goed staat en andere staan op instorten. We lopen hier en daar kleine straatjes in. We lopen langzaam weer terug naar het hotel, maar we zien nog geen beweging bij de ingang. Allette besluit nog even een straatje in te duiken en ik hou van een afstand de ingang in de gaten. Ik word al snel aangesproken door een jongen of ik een taxi wil. Nee sorry, we wandelen. Of ik sigaren wil? Nee, dank je wel. Hoe lang ik er al ben, waar ik verblijf. Dan loopt de jongen weg. Binnen een minuut komt er een vrouwtje amicaal naar me toe lopen. Hoe gaat het met je, hoe vind je Havana, je logeert toch in hotel Panorama? Ik werk daar en ik zag je gister aankomen. Wat een toeval he dat ik je hier tegen kom. Als je goedkope sigaren wil, moet je daar en daar naar toe. De truc om je spullen te verkopen, want deze zogenaamde medewerkster van hotel Panorama stond net nog te kletsen met de jongen die mij eerder aansprak. Allette kwam terug en we liepen weer naar het hotel waar de groep net in beweging kwam. Het bleek dat het laatste broodje 10 minuten geleden geserveerd was. Blij dat wij gewoon zijn gaan wandelen. We lopen weer naar de Promenade en gaan nu recht in plaats van links wat wij net hebben gedaan. Igor vertelt over de huizen. De meeste appartementen hadden hele hoge plafonds maar door woningnood zijn er extra plafonds ingebouwd, zodat het nu vaak twee appartementen zijn. Op het kruispunt maken we foto’s en filmpjes van de diverse oldtimers die langs komen. We stoppen even bij Central Park (50 bij 50 meter) en lopen langs enkele unieke gebouwen in Havana. Hotel Inglaterra, het oudste hotel van Havanna en uitgeroepen tot nationaal monument, het Capitolio en Gran Theatro. Helaas gaan we helemaal nergens naar binnen en lopen er letterlijk alleen maar langs. Vervolgens stappen we weer in de bus en gaan naar fort El Morro. We zijn blij, een stukje geschiedenis. Wat blijkt, we gaan er alleen naar toe om rum en sigaren te kopen in een winkel die redelijke prijzen hanteert. Het enige wat we zien, is een oude gang we weer door heen moeten lopen om bij het winkeltje te komen. Ik koop een fles rum en 4 sigaren. Buiten staat weer een bandje muziek te maken. Het uitzicht is mooi en we zien de golven tegen de kust slaan wat natuurlijke mooie plaatjes oplevert. We stappen weer in de bus en gaan terug naar Havana. We krijgen te horen dat het bezoek aan het rum museum niet door gaat, want het is vol! Er zijn teveel toeristen op het eiland. Zo ontzettend jammer. Dan doen we een kleine wandeling waarbij we diverse pleinen bezoeken waar Igor uitleg en geschiedenis bij verteld. Dan VRIJE TIJD…, een uurtje maar, dus we moeten snel zijn. We willen naar de Malecon. Via pleinen waar er wordt gevoetbald of gehonkbald komen we bij de rotonde en geen zebrapad of stoplicht. Zodra we een gaatje vinden, rennen we over en komen er achter wat ook weer uitlaatgassen waren. We nemen foto’s en filmpjes en dan moeten we weer terug en de rotonde oversteken. Hier en daar stoppen we nog even, maar we moeten wel een beetje tempo maken om op tijd terug te zijn. Er staan al een paar mensen te wachten, maar het grootste gedeelte van de groep is nog niet terug. Langzaam druppelt de rest binnen en gezamenlijk lopen we naar Catedral de San Cristóbal. Helaas blijven we ook deze keer voor de kathedraal staan in plaats van naar binnen te gaan.
Dan gaan we terug naar de bus en vervolgens naar het hotel. Tijdens de terugrit doet Igor een voorstel voor het avondeten in een restaurant in Havana. We besluiten niet mee te gaan, daar Allette vanavond bijtijds naar bed wil. Bij het hotel drinken we wat aan de bar. Allette gaat naar de kamer en ik ga met Jan en Carola eten bij het Italiaanse restaurant in het hotel. Heerlijk, een glaasje witte wijn en gorgonzola risotto. Rond een uur of tien ga ik ook terug naar kamer. Allette is nog wakker. We kletsen wat na, zijn een beetje teleurgesteld dat we overal maar langs zijn gelopen en gaan slapen.